به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، در ایام هفته کتاب و کتاب خوانی قرار داریم که هر چند این روزها تحت الشعاع اخبار جانکاه و تلخ زلزله غرب کشور قرار گرفته، اما به هر حال در این هفته بیش از دیگر ایام سال سخن از کتاب و کتاب خوانی به میان می آید.

این سال ها درباره مشکلات حوزه چاپ و نشر و نیز دغدغه های مولفان و ناشران سخن بسیار گفته شده و به ویژه در چنین ایامی، رسم بر این است که معمولاً وعده هایی نیز از سوی مسئولان امر داده شده و می شود.

به مناسبت هفته کتاب و کتاب خوانی با حجت الاسلام و المسلمین علیرضا سبحانی نسب، مسئول انتشارات جمال و  از نویسندگان شناخته شده حوزه دین و کودکان که خود از جمله اساتید سطوح عالی حوزه به شمار می رود، گفت و گویی داشته ایم که در ادامه می آید؛

برای شروع بحث بفرمایید که از چه سالی به صورت جدی وارد حوزه نشر و چاپ کتاب شدید؟!

بنده در سال 1375 اولین کتابم را درباره نام ها والقاب حضرت زهرا(س) بود، چاپ کردم اما سه سال بعد یعنی در سال 1378 به لطف الهی موفق به تاسیس انتشارات جمال شدم

در مدت 18 سال گذشته کتاب های زیادی را منتشر کرده ام که رقم آن ها به حدود هزار جلد می رسد.

در آغاز بیشتر در زمینه بزرگسال کار می کردیم اما بعد به دلیل خلأیی که در حوزه کودک احساس کردیم وارد این عرصه مهم شدیم.

آثار شما بیشتر در چه زمینه و موضوعاتی است؟!

چه در بخش کودک و نوجوان و چه در بخش بزرگسال که کتب حوزوی و دینی را شامل می شود ، رویکرد ما آمیخته با نگاه دینی و مذهبی بوده است.

به عنوان مثال پرفروش ترین کتاب های ما در یکی دو سال اخیر، کتبی با عناوینی چون "خداشناسی قرآنی کودکان"، "کودک و فلسفه" ، "من اهل بیت(ع) را دوست دارم" و غیره می باشد که با مخاطبان خود ارتباط خوبی برقرار کرده و مورد استقبال جدی آنان نیز قرار گرفته است که همه این ها در مسیر آشنایی نسل جدید با خدا و مباحث معنوی و دینی است.

همچنین دو سال گذشته کتاب "به من بگو خدا کیست" را در نمایشگاه بین المللی فرانکفورت ارائه کردیم که یک ناشر آلمانی از این کتاب استقبال کرد و قراردادی را با این ناشر برای چاپ آن به زبان آلمانی منعقد کردیم.

اخیراً هم موفق شدیم مجموعه 55 جلدی "فکر، کودک و فلسفه"  را منتشر کنیم که در هر جلد یک موضوع را برای بچه ها مورد واکاوی قرار داده ایم.

در حقیقت آنچه مقام معظم رهبری به عنوان فلسفه برای کودک مطرح کرده اند را در این مجموعه ارایه کرده ایم و سخنمان هم این است که باید با زبان بچه ها و استعدادهای آن ها کتاب نوشت.

به حال این اثر یک کار خلاقانه و بومی است که پیش درآمد فلسفه برای کودک است که خوشبختانه با استقبال خوبی همراه شده است.

در سال های اخیر، به جهت مشکلات اقتصادی و بحث رکود، بسیاری از ناشران نسبت به اقتصاد این حوزه بسیار گلایه مند بوده اند، وضع شما در این سال ها چگونه بوده است؟

با توجه به این که ما هم ناشر بخش خصوصی به شمار می رویم، طبعاً دچار همین مشکلات بوده ایم به ویژه که حقیقتاً یکی دو سال گذشته از سخت ترین سال های عمر نشر کشور بوده است.

با این وجود در این سال ها آثار قابل توجه و خوبی را به بازار نشر عرضه کرده ایم . البته این را هم بگویم که از آن جا بخش قابل توجهی از کتب ما مربوط به رده سنی کودک و نوجوان است طبعاً در میان چاپ اولی ها نیز بیشتر آثار کودک و نوجوان بوده اند.

به عنوان یک ناشری که خود اهل قلم و نوشتن هم می باشید، چه انتظاری از مسئولان حوزه فرهنگ و چاپ و نشر دارید؟!

حرف برای گفتن که زیاد است، اما ما در برهه فعلی بیش از هر چیز نیازمند اقدام و عمل از سوی دست اندرکاران هستیم. به ویژه در رابطه با نشر دینی ما هنوز نتوانسته ایم به یک مانیفست و نقشه راهی دست یابیم که بعد از طریق آن بتوانیم به شناسایی و رفع خلأها و نقاط ضعف موجود بپردازیم.

ضمن آن که بیش از هر چیز در درون جامعه نشر کتاب نیاز به همگرایی و هم افزایی میان ناشران و مولفان داریم تا از پتانسیل ها و ظرفیت ها بیشترین و بهترین استفاده به عمل آید.

واقعیت آن است که ما عمدتاً در رابطه با نشر کتب دینی به صورت جزیره ای و جدای از هم کار می کنیم ؛ به این معنی که نه متولیان انتشارات ها چندان از همه خبری دارند و نه مردم و نه حتی مشاوران کتاب می توانند گزارش خوبی از آن چه اتفاق می افتد را ارایه دهند.

از این حیث چه در عرصه ترویج ، چه تولید کتاب و چه مصرف آن و فرهنگ سازی مطالعه ما باید یک همگرایی وجود داشته باشد. البته در سال های گذشته تشکیل نهادهایی چون مجمع ناشران انقلاب اسلامی اتفاق خوبی است اما ما نیاز به اقداماتی بیش از این ها داریم و می بایست با توجه به شرایط و اقتضائات امروز جامعه طرحی نو دراندازیم تا به نتیجه مطلوب و مورد انتظار برسیم.

در حال حاضر ما موسسات بسیار بزرگی در عرصه چاپ و نشر در قم داریم که اگر این ها دست کم سالی دو بار با هم نشست و برخاست داشته و هم افزایی داشته باشند قطعاً اتفاقات بسیار خوبی برای صنعت نشر قم رخ خواهد داد ، به ویژه آن که قم در زمینه نشر دینی در رتبه اول و در مجموع در جایگاه دوم کشوری قرار دارد.

به هر حال آن چه مهم است این که ناشران قمی باید همدیگر را پیدا کنند و واقعاً چندی است برای خود من این سوال ودغدغه شکل گرفته که چرا به ویژه نویسندگان خوب حوزه دین باید از قم کوچ کنند و یا این که کارهایشان در تهران به چاپ برسد؟!

با توجه به این که بخش قابل توجهی از آثارتان مربوط به حوزه کودک و نوجوان می باشد، راهکار و پیشنهاد شما برای رونق کتب این بخش چیست؟!

به هر حال اگر کاری که برای کودک و نوجوان خلق می‌شود از حیث تصویر، متن، صفحه‌آرایی و دیگر ملزومات یک کتاب کودک، حد نصاب لازم را داشته باشد، اثری ماندگار و نیز اثرگذار خواهد شد.

متاسفانه برخی فکر می‌کنند با داشتن یک‌سری اطلاعات عمومی، کودکانه و غیرکارشناسانه می‌توانند برای کودک ونوجوان قلم بزنند و حال آن که خروجی کار آن‌ها عموماً یک سری کاغذهای چاپ شده رنگی می شود که فقط اسمش کتاب است!

از سویی دیگر سهل نویسی یکی از اشکالات کار کودک است. چون کتاب کودک ادبیاتش ساده است، بعضاً این طور برداشت می شود که باید ساده باشد در حالی که پشتوانه این کار باید تخصصی باشد؛ به این معنی که فردی که کتاب کودک می نویسد باید این تخصص را داشته باشد.

یکی دیگر از موضوعات مهم در این خصوص ناظر به بحث تصویرگری است، به این خاطر که چیزی در حدود 70 درصد کار کودک و کتاب های آموزشی این حوزه بحث تصویر است و از این منظر ما باید طوری در کتاب های دینی تصویر داشته باشیم که کودک از کار زده نشود و البته محتوای آن نیز مفید و ارزشمند باشد، تا بتواند در بازار نیز به فروش خوبی دست یابد.

یکی از مشکلات موجود در این زمینه که باعث بی‌رغبتی نسل امروز به خواندن کتاب و از جمله کتاب‌های مذهبی شده خلق آثاری بی‌محتوا و کم ارزش و فاقد جذابیت است که باید برای حل این مشکلات برنامه ریزی کرد.

۳۱۳/۸